Pierwsze miesiące życia dziecka to czas intensywnego rozwoju – również wzroku. Nic więc dziwnego, że rodzice często martwią się, gdy zauważą zez u niemowlaka. Maluchy czasem krzyżują oczka, a nawet przez chwilę patrzą w różnych kierunkach. Czy to powód do niepokoju? A może normalny etap rozwoju? W tym artykule wyjaśniamy, jak wygląda zez u niemowlaka, dlaczego się pojawia i kiedy warto udać się do okulisty.

Jak wygląda zez u niemowlaka?

Wielu rodziców zastanawia się, jak wygląda zez u niemowlaka i jak odróżnić go od naturalnych odruchów. W pierwszych tygodniach życia dziecko nie ma jeszcze w pełni rozwiniętej koordynacji mięśni oczu. Dlatego niemowlę robi zeza szczególnie wtedy, gdy próbuje skupić wzrok na bliskich przedmiotach lub jest zmęczone.

Możemy wyróżnić różne rodzaje zeza u najmłodszych:

zez zbieżny u niemowlaka – oczy kierują się ku sobie,
zez rozbieżny u niemowlaka – jedno oko ucieka na zewnątrz,
zez naprzemienny u niemowląt – raz jedno, raz drugie oko ustawia się nieprawidłowo,
lekki zez u niemowlaka – niewielkie odchylenie, trudne czasem do zauważenia.

Warto wspomnieć również o zjawisku określanym jako zez pozorny u niemowlaka. Wynika on ze specyficznej budowy twarzy malucha – szerokiej nasady nosa i fałdek skóry przy oczach. Wydaje się wtedy, że dziecko zezuje, choć w rzeczywistości ustawienie oczu jest prawidłowe.

Zobacz również: asymetria u niemowląt.

Dlaczego niemowlę robi zeza?

Przyczyny są różne i nie zawsze oznaczają chorobę. W pierwszych miesiącach życia tzw. zez fizjologiczny u niemowląt pojawia się naturalnie – to efekt niedojrzałości układu mięśniowego i nerwowego.

Jednak niekiedy zez u niemowlaka może być poważniejsze przyczyny:

wady refrakcji (np. duża różnica wady między oczami),
osłabienie mięśni odpowiedzialnych za ruch gałek ocznych,
choroby neurologiczne,
urazy okołoporodowe.

Dlatego tak ważna jest obserwacja – jeśli robienie zeza przez niemowlaka powtarza się często lub stale jedno oko „ucieka”, warto skonsultować się z okulistą.

Kiedy mija zez u niemowląt?

Dokiedy zez u niemowlaka jest normą? Zwykle niewielkie odchylenia gałek ocznych mogą pojawiać się do 3.–4. miesiąca życia. To etap adaptacji, kiedy układ wzrokowy uczy się współpracy.

Zwykle kiedy mija zez u niemowląt, dziecko zaczyna już stabilnie patrzeć na przedmioty i twarze. Jeśli jednak po 6. miesiącu życia problem nadal występuje, należy udać się na kontrolę okulistyczną.

Zez u niemowlaka – kiedy do okulisty?

Odpowiedź jest prosta: im szybciej, tym lepiej, jeśli coś nas niepokoi. Pilnej konsultacji wymaga sytuacja, gdy:

zez jest stały, a nie tylko okazjonalny,
jedno oko wyraźnie ucieka w bok,
dziecko przechyla głowę, by lepiej widzieć,
występują inne niepokojące objawy neurologiczne.

Pamiętajmy, że wczesna diagnoza daje najlepsze efekty leczenia. W niektórych przypadkach stosuje się korygowanie zeza u niemowląt poprzez ćwiczenia, okulary lub inne metody zalecone przez specjalistę.

Zobacz również: skoki rozwojowe.

Zez u niemowląt – ćwiczenia

Przy niektórych postaciach zaburzeń zaleca się specjalne ćwiczenia. Ćwiczenia polegają najczęściej na:

stymulacji wzroku poprzez zabawki o wyraźnych kontrastach,
zachęcaniu dziecka do śledzenia poruszających się przedmiotów,
zaklejaniu jednego oka (na polecenie lekarza), aby wzmocnić drugie.

Ćwiczenia są zawsze dobierane indywidualnie i prowadzone pod nadzorem okulisty lub ortoptysty. To bardzo ważne, bo nieodpowiednie działania mogą zaszkodzić.

Zez u niemowlaka – jak rozpoznać?

Najczęściej objawy są widoczne gołym okiem. Należy zwrócić uwagę na:

nieprawidłowe ustawienie gałek ocznych,
uciekające jedno oko,
trudności w skupianiu wzroku,
brak symetrycznego ruchu oczu.

Czasem pomocne jest zrobienie zdjęcia dziecku – asymetria w odbiciu światła w oczach może wskazywać na objawy zeza u niemowląt. Jeśli mamy wątpliwości, warto umówić się na badanie.

Zachęcamy do zapoznania się z naszą ofertą, w sprzedaży posiadamy różnego rodzaju akcesoria do pielęgnacji niemowląt, butelki do karmienia i mrożenia pokarmu oraz wiele innych.